در روزهای گذشته مقامات امنیتی هند و افغانستان دیدارهای مختلفی را برگزار و بر سر دغدغههای مشترک مذاکره و گفتوگو کردهاند. هندیها نگرانیهایی جدی در افغانستان داشته و سالهاست تلاش بسیاری برای جلوگیری از به قدرت رسیدن طالبان و کنترل آن داشته و در همین راستا هزینههای قابل توجهی نیز انجام دادهاند. واقعیت امر این است که در کشور افغانستان، رقابتی جدی میان پاکستانیها و هندوستانیها برقرار است. دو کشوری که در روابط دوجانبهشان نیز فضای تنشآلود حاکم بوده و نشانهها همه حاکی از واگرایی است. به همین دلیل است از یک سو گروه طالبان مورد حمایت پاکستان هستند و از سوی دیگر، هندوستان هم از نیروهای دولت افغانستان و جبهه شمالی حمایت میکند. در واقع، در آن دورانی هم که طالبان در افغانستان به قدرت رسیدند، هندوستان از جمله کشورهایی بود که از دولت مرحوم برهانالدین ربانی حمایت میکرد. این سابقه حمایت از دولت مرکزی نزد هند طولانی است و حتی در زمانی که مارکسیستها حاکم شدند، دهلینو همکاری بسیاری با رژیم مارکسیستی داشت که در آن زمان تحت حمایت اتحاد جماهیر شوروی بود. از همین رو، رقابت جدی و شدیدی بین اسلامآباد و دهلینو در افغانستان وجود دارد. این روزها بحث نوعی توافق بین آمریکاییها و طالبان در میان است و آمریکاییها هم که در حال خارج کردن نیروهای نظامی خود از افغانستان هستند. در این میان، طالبان به نوعی در حال شریک شدن در قدرت درون این کشور هستند و در حداکثر حالت هم ممکن است به طرف انحصار قدرت حرکت کنند. در این میان، هندوستان نگران وضعیتی است که پس از حضور طالبان در قدرت پیش میآید که به تبع آن، نفوذ پاکستان در افغانستان افزایش یافته و سرنوشت حضور هند نامشخص خواهد بود؛ به خصوص که امروز دهلینو سرمایهگذاری کلانی در بخشهای مختلف اقتصادی افغانستان از جادهسازی تا سایر فعالیتهای اقتصادی و طرحهای عمرانی دارد و نگران این است که اگر طالبان روی کار بیاید، تحت تأثیر پاکستان ممکن است با هندیها کنار نیایند و خواستار کاهش یافتن نفوذ آنها در افغانستان باشند.
از سوی دیگر، دولت کنونی افغانستان هم نگرانی مشابهی دارد. دغدغه امنیتی آنها این است که اگر در نشستهایی مانند استانبول توافقی حاصل نشود، طالبان تهدید کرده به زور هم که شده کابل را تصرف میکنند و امروز هم در حال تمرکز نیرو در گوشه و کنار این کشور است. اگر طالبان دست به تحرکات گسترده نظامی زده و حجم بالایی از عملیات را اعمال کند، دولت مرکزی آسیبپذیری بالایی داشته و ناچار به دنبال جلب حمایتهای خارجی حرکت میکند که در این راستا، هندوستان از جمله کشورهایی است که حاضر است کمکهای مؤثری را در اختیار کابل بگذارد. بنابراین اصل قضیه نگرانی مشترک بین دولت افغانستان و هندوستان بر سر قدرت گرفتن طالبان است و نفوذی که پاکستان از طریق قدرت گرفتن این گروه میتواند در افغانستان اعمال کند.
نظر شما